top of page

Boşanma Sebeplerİ ve Süreçlerİ: Evlİlİğİnİzİ Sonlandırmak İçİN Bİlmenİz Gereken Her Şey

Güncelleme tarihi: 26 Haz

Evliliğinizin artık sürdürülemez hale geldiğine mi karar verdiniz? Boşanma sürecinde nelerle karşılaşacağınızı merak ediyor musunuz? Bu kapsamlı rehberde, Türk hukuku çerçevesinde boşanma sebepleri, dava süreçleri ve haklarınız hakkında bilmeniz gereken her şeyi bulacaksınız.

ree

Boşanma Nedİr ve Ne Zaman Mümkündür?


Boşanma, evlilik birliğinin Medeni Kanunda belirtilen sebeplerle mahkeme kararıyla sona erdirilmesidir. Her evlilik farklıdır ve her boşanma süreci de kendine özgü zorluklarla doludur. Ancak hukuki çerçeveyi doğru anlamak, bu süreçte atacağınız adımları planlamanıza yardımcı olacaktır.


Türk hukukunda boşanma sebepleri iki ana kategoriye ayrılır: genel boşanma nedenleri ve özel boşanma nedenleri. Genel boşanma nedeni, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasıdır. Özel boşanma nedenleri ise zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış, suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme, terk ve akıl hastalığı gibi spesifik durumları kapsar.


Mutlak ve Nİsbİ Boşanma Sebeplerİ: Aradakİ Fark Nedİr?


Boşanma sebeplerini etkilerine göre mutlak ve nisbi olarak ayırmak önemlidir. Bu ayrım, davanızda hangi delilleri sunmanız gerektiğini doğrudan etkiler.


Mutlak Boşanma Sebeplerİ


Mutlak boşanma sebeplerinde, sadece o olayın gerçekleştiğini ispat etmeniz yeterlidir. Ayrıca evlilik birliğinin sarsıldığını kanıtlamanız gerekmez. Bu sebepler şunlardır:


  • Terk

  • Zina

  • Anlaşmalı boşanma

  • Fiili ayrılık

  • Hayata kast

  • Pek kötü veya onur kırıcı davranış


Nİsbİ Boşanma Sebeplerİ


Nisbi boşanma sebeplerinde ise hem o durumun varlığını hem de evlilik birliğinin temelinden sarsıldığını ispat etmeniz gerekir. Bu daha zorlu bir süreçtir ve güçlü deliller gerektirir:

  • Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme

  • Akıl hastalığı

  • Evlilik birliğinin temelinden sarsılması


Boşanma Sebeplerİ: Hangİ Durumda Hangİ Dava?


1. Zİna: Sadakatsİzlİk ve HukuKİ Sonuçları


Eşinizin size sadakatsizlik yaptığını mı öğrendiniz? Zina, Türk hukukunda en ciddi boşanma sebeplerinden biridir. Ancak zina denildiğinde tam olarak neyin kastedildiğini anlamak önemlidir.


Hukuki anlamda zina, eşlerden birinin eşinden başka biriyle cinsel ilişkiye girmesi olarak tanımlanır. Sadece öpüşme, flört etme veya duygusal yakınlık kurmak zina olarak kabul edilmez. Ancak bu tür davranışlar da evlilik birliğini sarsar ve "evlilik birliğinin temelinden sarsılması" nedeniyle boşanma davası açılabilir.


Zina Davasında Dikkat Edilmesi Gerekenler:


  • Süre sınırı: Zinayı öğrendiğiniz tarihten itibaren 6 ay, her halükarda zina eyleminden itibaren 5 yıl içinde dava açmalısınız

  • İspat yükü: Zinanın gerçekleştiğini ispat etmek size düşer

  • Af durumu: Eğer zinayı açık veya örtülü olarak affettiyseniz, dava açma hakkınız düşer

  • Birden fazla zina: Eşiniz birden fazla zina yapmışsa, son zina tarihinden itibaren süre işler


Örneğin: Eşinizin başka biriyle olan mesajlarını, fotoğraflarını bulduğunuz veya tanıkların gördüğü durumlar zina davası için delil teşkil edebilir. Ancak bu delillerin mahkemede kabul görmesi için genel olarak hukuki usullere uygun şekilde elde edilmiş olması gerekir.


2. Şİddet ve Kötü Muamele: Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış


Eşinizden fiziksel veya psikolojik şiddet görüyor musunuz? Bu durum hem hayata kast hem de pek kötü veya onur kırıcı davranış kapsamında değerlendirilebilir.


Hayata Kast Nedir?


Hayata kast, eşlerden birinin diğerini öldürme amacıyla eyleme başlamasıdır. Bu eylem:

  • Bizzat kendisi tarafından yapılabilir

  • Başka birini kullanarak da gerçekleştirilebilir

  • Sadece tehdit etmek yeterli değildir (ancak tehdit de evlilik birliğini sarsar)


Pek Kötü ve Onur Kırıcı Davranış Örnekleri:


  • Sürekli ve acımasızca dövmek

  • Cinsel ilişkiye zorlamak

  • Sürekli aşağılama ve hakaret

  • Maddi imkanları kısıtlama

  • Sosyal çevreden izole etme

  • Çocuklar önünde şiddet uygulama


Önemli not: Bu davranışları açık veya örtülü olarak affederseniz, dava açma hakkınız düşer. Ayrıca öğrendiğiniz tarihten itibaren 6 ay, her halükarda olayın gerçekleştiğinden itibaren 5 yıl içinde dava açmalısınız.


3. Suç İşleme ve Haysİyetsİz Hayat Sürme


Eşiniz suç mu işliyor? Yahut, toplumca hoş karşılanmayan davranışlarda mı bulunuyor? Bu durumlar da boşanma sebebi olabilir, ancak dikkat edilmesi gereken noktalar vardır.


Küçük Düşürücü Suçlar:

  • Hırsızlık

  • Dolandırıcılık

  • Cinsel saldırı

  • Rüşvet

  • Kaçakçılık


Haysiyetsiz Hayat Örnekleri:

  • Uyuşturucu bağımlılığı

  • Alkol bağımlılığı

  • Kumar bağımlılığı

  • Fuhuş

  • Toplumsal ahlaka aykırı davranışlar


Dikkat: Bu boşanma nedeni nisbi olduğu için, hem suçun/haysiyetsizliğin varlığını hem de bunun evlilik birliğini sarstığını ispat etmeniz gerekir. Ayrıca ceza davası sonuçlanana kadar aile mahkemesi beklemelidir.


4. Terk: Eşİnİz Evİ Terk Ettİyse Ne Yapmalısınız?


Eşiniz evi terk etti ve geri dönmüyor mu? Terk, boşanma için geçerli bir sebeptir ancak belirli koşulları vardır.


Terk Sayılan Durumlar:

  • Evlilik yükümlülüklerini yerine getirmemek amacıyla evi terk etme

  • Haklı sebep olmadan ortak konuta dönmeme

  • Diğer eşi zorla evden çıkarma

  • Diğer eşin eve dönmesini engelleme


Terk Sayılmayan Durumlar:

  • Eğitim amaçlı uzaklaşma

  • İş gezisi, iş değişikliği

  • Tutukluluk, ceza infaz kurumunda bulunma

  • Hastalık nedeniyle hastanede bulunma

  • Hakim kararıyla ayrı yaşama


Terk Davası Açma Koşulları:

  1. Ayrılık en az 6 ay sürmüş olmalı

  2. Hakim veya noter ihtarı yapılmalı

  3. İhtar sonuçsuz kalmalı

  4. Ayrılığın 4. ayından sonra ihtar istenebilir

  5. İhtardan 2 ay sonra dava açılabilir


Özel durum: Şiddet nedeniyle evi terk etmek zorunda kalan eş "terk edilen", şiddet uygulayan eş ise "terk eden" sayılır.


5. Akıl Hastalığı: Hassas Bİr Konu


Eşinizin akıl hastalığı nedeniyle ortak yaşam çekilmez hale geldi mi? Bu durum da boşanma sebebidir ancak çok dikkatli yaklaşılması gereken bir konudur.


Gerekli Koşullar:

  • Resmi sağlık kurulu raporu ile hastalığın tespiti

  • Hastalığın iyileşme olasılığının bulunmaması

  • Ortak hayatın çekilmez duruma gelmesi

  • Davalıya vasi atanması gerekebilir


Bu dava türü hem hukuki hem de insani açıdan zordur. Profesyonel hukuki yardım almak özellikle önemlidir.


6. Evlİlİk Bİrlİğİnİn Temelİnden Sarsılması: "Geçİmsİzlİk"


Bu, halk arasında en çok bilinen boşanma sebebidir. Ancak sadece "geçinemiyoruz" demek yeterli değildir.


Gerekli Koşullar:

  • Evlilik birliğinin temelinden sarsılması

  • Ortak yaşamın sürdürülmesinin beklenememesi

  • Davacının daha ağır kusurlu olmaması


Kusur Oranları ve Sonuçları:

  • Eşit kusur: Boşanma kararı verilir

  • Davalı ağır kusurlu: Boşanma kararı verilir

  • Davacı ağır kusurlu: Dava reddedilir (davalı boşanmak istemediğini söylerse)

  • Kusur yoksa: Dava reddedilebilir.


7. Anlaşmalı Boşanma: En Az Streslİ Yol


Eşinizle anlaşarak boşanmak istiyorsanız, bu en hızlı ve ekonomik yoldur.


Gerekli Koşullar:

  • Evlilik en az 1 yıl sürmüş olmalı

  • Her konuda anlaşma sağlanmalı:

    • Boşanma kararı

    • Mal paylaşımı

    • Velayet

    • Nafaka

    • Tazminat


Anlaşmalı Boşanma Süreci:

  1. Boşanma protokolü hazırlanır

  2. Mahkemeye birlikte başvurulur

  3. Hakim tarafları dinler

  4. Protokol incelenir ve onaylanır

  5. Boşanma kararı verilir


Önemli: Tek bir konuda bile anlaşmazlık varsa, dava çekişmeli boşanmaya dönüşür.


Boşanma Davasının Sürecİ ve Usulü


Yetkİlİ Mahkeme


Boşanma davasını nerede açacağınız önemlidir. Seçenekleriniz:

  • Kendi yerleşim yeriniz mahkemesi

  • Eşinizin yerleşim yeri mahkemesi

  • Son 6 ay birlikte yaşadığınız yer mahkemesi


Seçim hakkı size aittir ve stratejik olarak önemli olabilir.


Yargılama Kuralları


Boşanma davası özel kurallara tabidir:

  • Hakim delilleri serbestçe takdir eder

  • Vicdani kanaat şarttır

  • Tarafların ikrarları hakimi bağlamaz

  • Yemin önerilemez

  • Duruşma gizli yapılabilir


Geçİcİ Önlemler


Dava sürecinde hakim şunları karara bağlayabilir:

  • Eşlerin barınması

  • Nafaka

  • Mal yönetimi

  • Çocukların bakımı

  • Koruma tedbirleri


Boşanma Davasında Dİkkat Edİlmesİ Gereken Hususlar


Delİl Toplama


Boşanma davasında delil toplama çok önemlidir:

  • Fotoğraflar, ses kayıtları, mesajlar

  • Tanık beyanları

  • Resmi belgeler (hastane raporları, polis tutanakları)

  • Uzman raporları


Uyarı: Delillerin hukuka uygun şekilde elde edilmiş olması gerekir. Özel hayatın gizliliğini ihlal eden deliller mahkemede kabul edilmeyebilir.


Süre Sınırları


Her boşanma sebebinin kendine özgü süre sınırları vardır:

  • Zina: Öğrenmeden itibaren 6 ay, eylemden itibaren 5 yıl

  • Hayata kast/Kötü muamele: Öğrenmeden itibaren 6 ay, eylemden itibaren 5 yıl

  • Terk: Belirli usul şartları var

  • Diğer sebepler: Süre sınırı yok


Af Durumu


Bir boşanma sebebini affetmeniz halinde o sebebe dayalı dava açamazsınız. Af açık veya örtülü olabilir:

  • Açık af: Doğrudan affettiğinizi söylemek

  • Örtülü af: Olaydan sonra normal evlilik ilişkisini sürdürmek


Boşanma Kararının Sonuçları


Mal Paylaşımı


Evlilik sırasında edinilen mallar paylaşılır:

  • Mal rejimi (eşler arası malvarlığı rejimi)

  • Artık değer hesaplaması

  • Katkı payı belirlenmesi


Nafaka


  • Yoksulluk nafakası: Boşanma sonrası geçim sıkıntısı çekecek eş için

  • Çocuk nafakası: Çocukların bakım masrafları için


Tazmİnat


  • Maddi tazminat: Ekonomik kayıplar için

  • Manevi tazminat: Ruhsal acılar için


Velayet ve Kİşİsel İlİşkİ


  • Çocukların velayeti

  • Görüşme hakkı

  • Eğitim kararları


KADININ Soyadı


Kadın, boşanma sonrası:

  • Bekarlık soyadını geri alır

  • Önceki eşinin soyadını taşımak için izin isteyebilir

  • Dul ise bekarlık soyadını kullanabilir


Reddedİlen Boşanma Davası Sonrası Ne Olur?


Boşanma davanız reddedildi ve 3 yıl geçti mi? Bu durumda özel bir hak doğar:


  • 3 yıl sonra ortak yaşam kurulmamışsa

  • Sebep ne olursa olsun boşanma kararı verilir

  • Bu mutlak bir haktır

  • Kusur araştırması yapılmaz


Neden Profesyonel Hukukİ Yardım Almalısınız?


Boşanma süreci sadece hukuki değil, aynı zamanda duygusal olarak da zorlayıcıdır. Bu süreçte:


Uzman Avukat Desteğİnİn Faydaları:


  1. Doğru strateji belirleme: Hangi boşanma sebebinin sizin durumunuza en uygun olduğunu tespit etmek

  2. Delil toplama: Hukuka uygun şekilde güçlü deliller elde etmek

  3. Süre yönetimi: Hak kaybına uğramadan doğru zamanlama yapmak

  4. Müzakere becerisi: Anlaşmalı boşanmada en iyi koşulları sağlamak

  5. Mahkeme tecrübesi: Duruşmalarda etkili savunma yapmak

  6. Sonuç odaklı yaklaşım: Nafaka, tazminat ve mal paylaşımında haklarınızı korumak


Sonuç: Yenİ Bİr Başlangıç İçİn Doğru Adımlar


Boşanma kararı almak kolay değildir, ancak bazen yaşam kalitesi ve mutluluk için gereklidir. Bu süreçte yalnız olmadığınızı, hukuki haklarınızın korunabileceğini ve doğru yaklaşımla en az hasarla bu süreci geçebileceğinizi unutmayın.


Eğer boşanma düşünüyorsanız:

  1. Durumunuzu değerlendirin: Hangi boşanma sebebi geçerli?

  2. Delillerinizi toplayın: Ancak hukuka uygun şekilde

  3. Haklarınızı öğrenin: Nafaka, tazminat, mal paylaşımı

  4. Profesyonel destek alın: Deneyimli bir avukatla çalışın


Hemen Harekete Geçİn


Boşanma sürecinde zaman kritiktir. Özellikle zina, terk, hayata kast gibi sebeplerde süre sınırları vardır. Delillere de ivedilikle ulaşılabilmeli ve hukuka uygun olarak değerlenlendirmeye tabi tutulup kullanılabilmeli. Geç kalmak hak kaybına yol açabilir.



Yorumlar


bottom of page